ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΟΥ ΨΗΦΟΦΟΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Οι διπλές εκλογές που έχουμε μπροστά μας είναι οι τρίτες από το 2010 και μετά, δηλαδή στο διάστημα της εν εξελίξει κρίσης. Είναι όμως οι πρώτες που διεξάγονται σε ένα κλίμα σχετικής ηρεμίας, όση ηρεμία τέλος πάντων επιτρέπει η συγκυρία στην Ελλάδα και πανευρωπαϊκά. Μεσολάβησαν οι δημοτικές του 2010 όπου ακόμη η κρίση δεν είχε δείξει όλα τα δόντια της, καθώς και οι απανωτές εθνικές του 2012 που διεξήχθησαν σε κλίμα πόλωσης λόγω και των κρίσιμων διακυβευμάτων τους. Οι διπλές εκλογές του προσεχούς Μαΐου, όμως, έχουν το πλεονέκτημα να μη θέτουν στους πολίτες κανένα εκβιαστικό δίλημμα (όσο κι αν τα επιτελεία των κομμάτων θα κάνουν ό,τι μπορούν για να μας πείσουν για το αντίθετο).

Κι ωστόσο, οι εκλογές αυτές παρουσιάζουν μια ενδιαφέρουσα ιδιορρυθμία, τόσο σημαντική μάλλον που κανείς δεν τολμά να την παραδεχτεί. Είναι οι πρώτες που διεξάγονται σε ένα κλίμα συνειδητοποίησης, από την πλευρά των πολιτικών και των πολιτών, της σπάνης των δημόσιων πόρων. Να το πω πολύ απλά: το κλασικό προεκλογικό σύνθημα της μεταπολίτευσης «λεφτά υπάρχουν» – που μόνο από ένα παιχνίδι της συγκυρίας χρεώθηκε αποκλειστικά στον Γ.Α. Παπανδρέου - ακούγεται πλέον μόνο ως ανέκδοτο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι διαφωνίες επ’ αυτού στα δύο κυρίαρχα κόμματα όσο πάνε και περιορίζονται, και σε λίγο θα έχουν εκλείψει.

Προσπαθήστε να φανταστείτε ακόμη και τον χυδαιότερο λαϊκιστή να υπόσχεται δημοσίως το επόμενο διάστημα ότι, π.χ., θα διορίσει τόσους στους ΟΤΑ. Θα ήταν ή όχι καταγέλαστος; Με ή χωρίς Μνημόνιο (το οποίο άλλωστε οδεύει στο τέλος του), δεξιοί και αριστεροί γνωρίζουν πια ότι χωρίς πλεονασματικούς προϋπολογισμούς και άρα χωρίς αυτοσυγκράτηση στην παροχολογία, καμία κυβέρνηση ή δημοτική αρχή δεν θα μπορεί στο εξής να μακροημερεύσει.

Το γεγονός αυτό έρχεται να ανατρέψει τη βαθιά εδραιωμένη μεταπολιτευτική συναίνεση πολιτών και πολιτικών η οποία βασιζόταν σε αυτή τη συνενοχή σε σχέση με τη διαχείριση των δημόσιων πόρων. Κατά την άποψή μου, αυτό είναι απελευθερωτικό για τους πολίτες. Οι πελατειακές εξαρτήσεις κάθε είδους και η υποσχεσιολογία είναι προφανές ότι θολώνουν την κρίση μας. 

Όταν όμως όλα όσα διακυβεύονται δεν αφορούν παρά μόνο το δημόσιο συμφέρον και το ποιος το προασπίζεται καλύτερα, τότε ο ψηφοφόρος καλείται να κάνει επιλογές με πιο ανιδιοτελή κριτήρια. Μόνο που η προσωπική του ευθύνη είναι μεγαλύτερη, διότι αφορά ολόκληρη την κοινωνία. Υπό αυτή την έννοια, πριν βρεθεί κανείς ενώπιον της κάλπης, νομίζω ότι θα έπρεπε να σκεφτεί τα εξής:

1.Πρώτα και κύρια να πάει να ψηφίσει. Την αποχή δεν την υπολογίζει κανείς από το παλιό πολιτικό σύστημα. Οσο και να λένε ότι δήθεν «έλαβαν το μήνυμα», δεν δίνουν δεκάρα, εφόσον δεν μένουν άδειες οι θέσεις στη Βουλή ή το δημοτικό συμβούλιο.

2.Να τιμωρήσει τους «μαϊντανούς» των ΜΜΕ. Εκείνος ο καλά δικτυωμένος υποψήφιος που ξημεροβραδιάζεται στα κανάλια, παίρνει μια θέση από ένα καινούργιο πρόσωπο το οποίο μπορεί να είχε κάτι άλλο και πιο ενδιαφέρον να μας πει.

3.Να είναι καχύποπτος με τα «προϊόντα» του κομματικού σωλήνα. Τα πολιτικά κόμματα γενικά παραμένουν πυλώνες της δημοκρατίας, ένας υποψήφιός τους, ωστόσο, που είναι κατ’ επάγγελμα κομματάνθρωπος από τα 18 του, πρέπει να κριθεί πιο αυστηρά από το εκλογικό Σώμα, για ευνόητους λόγους.

4.Να διαβάσει προσεκτικά τα βιογραφικά των υποψηφίων και τα προεκλογικά προγράμματα των συνδυασμών. Δεν απαιτεί τόσο χρόνο όσο νομίζουμε, και είναι σίγουρο ότι θα μας αποκαλύψει πράγματα. Πρέπει να πιέσουμε τους πολιτικούς μας να είναι πιο συγκεκριμένοι και σαφείς στο τι θα κάνουν, ώστε να μπορούν να ελεγχθούν και καλύτερα εκ των υστέρων.

5.Να προσέξει περισσότερο το είδος της εκστρατείας που διεξάγει ο υποψήφιος. Οι πολύ ακριβές, επιθετικές και αντι-οικολογικές πρέπει να μας βάζουν ψύλλους στ’ αυτιά για το ποιόν του.

6.Κατ’ επέκταση, να δίνει μεγαλύτερη σημασία στα επιχειρήματα των υποψηφίων και όχι στο επώνυμό τους. Ξεχάστε για λίγο ποιος μιλάει και από ποιο κόμμα προέρχεται, και ακούστε αν έχει να πει κάτι ενδιαφέρον. Μην αδιαφορήσετε ούτε για το ύφος του. Είναι το μισό της ουσίας του επιχειρήματός του.

7.Ως προς το βιογραφικό δε των υποψηφίων, να είναι πιο επιφυλακτικός με τους ανεπάγγελτους. Η ενασχόληση με τα κοινά δεν μπορεί να είναι η μόνη δουλειά κάποιου, εφ’ όρου ζωής, αλλά μια μόνο στάση σε μια σύνθετη πορεία.

Οι προηγούμενες δημοτικές εκλογές έδειξαν ότι όλο και περισσότεροι πολίτες, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, έκαναν πιο προσεκτικές επιλογές μεταξύ των υποψηφίων. Εδειξαν δηλαδή ότι την ψήφο τους τη σέβονται, ότι κάτι αλλάζει υπόκωφα και ερήμην του πολιτικού συστήματος. Η σταυροδοσία στις ευρωεκλογές (ασχέτως του τρόπου και των λόγων που επιβλήθηκε) υποχρεώνει τους πολίτες να είναι διπλά προσεκτικοί. Μετά την απομάκρυνση από την κάλπη, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται για τα επόμενα 4 χρόνια.