Ο «ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ» ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

 

Σήμερα θα μιλήσω για μια έννοια που είναι πολύ «της μόδας», την αξιολόγηση. Είναι στην επικαιρότητα λόγω της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων που επίκειται. Έχει ήδη δημιουργηθεί αναταραχή κυρίως λόγω της συσχέτισης των αξιολογήσεων με επικείμενες απολύσεις στον δημόσιο τομέα. Δεν θα πάρω αμέσως θέση για το θέμα, πρώτα θα προσπαθήσω να δω τι είναι αυτό που μας φοβίζει περισσότερο στην αξιολόγηση.

Μια διαδικασία κατά την οποία ένα πρόσωπο ή φορέας αξιολογείται για το επίπεδο γνώσεών του, των ικανοτήτων και των επιδόσεών του. Δεν μου φαίνεται τίποτα άσχημο στην έννοια. Δεν είναι κακό κάποιος ανώτερός μου ή κάποιος εξωτερικός παράγοντας να κρίνει τη δουλειά που κάνω (προσωπικά δεν κάνω, είμαι ακόμα από αυτούς που φοιτούν και τον τρέφουν οι γονείς του).

Ο κάθε εργαζόμενος μπορεί να έχει προσόντα και ελαττώματα και μέσα από αυτήν τη διαδικασία να γίνουν φανερά με κοινό στόχο το όφελος της εταιρείας (στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλάμε για το ελληνικό κράτος). Σίγουρα η ύπαρξη ενός πτυχίου μπορεί να εξομοιώνει τους υπαλλήλους χωρίς να αφήνει να φανούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και οι αδυναμίες του καθενός. Επίσης, μέσα από την αξιολόγηση μπορεί να αυξηθεί ο ανταγωνισμός και ο καθένας να προσπαθεί για αυτό το πολυπόθητο «κάτι παραπάνω».

Άρα, ο θεσμός της αξιολόγησης δεν είναι από μόνος του κάτι αρνητικό ή κάτι βλαβερό. Ίσα-ίσα, όταν εφαρμόζεται καλά μπορεί να είναι αποδοτικός. Όμως, πρέπει τώρα να προσγειωθούμε στη μοναδική πάντα ελληνική πραγματικότητα. Σε μια χώρα που η αξιολόγηση δεν έχει εφαρμοστεί εξ αρχής σε κανέναν τομέα, έρχεται τώρα να εφαρμοστεί σχετιζόμενη με απολύσεις προσωπικού. Η, μάλλον, μνημονιακή υποχρέωση να απολυθεί το 15% του προσωπικού του δημοσίου έθεσε τα θεμέλια για τον τρόπο της αξιολόγησης.

Το 15% των υπαλλήλων πρέπει να πάρουν χαμηλή βαθμολογία στην αξιολόγηση. Είναι θέμα συζήτησης αν το 15% των απολύσεων θα προκύψει από αυτήν τη βαθμολογία ή όχι. Ή να πιάσουμε το άλλο θέμα. Ποιος θα κρίνει τους υπαλλήλους; Ο προϊστάμενος; Ο συνδικαλιστής; Ο καθένας θα κρίνει τον άλλον; Μήπως έτσι συμβάλλουμε στο να παραμείνουν στο καθεστώς οι υπάλληλοι που δεν προσφέρουν; Αν κάποιος δηλαδή τα έχει καλά με κάποιον προϊστάμενό του είναι σίγουρο ότι θα πάρει καλό βαθμό και θα γλιτώσεις τις επιπτώσεις της χαμηλής βαθμολόγησης.

Δεν είμαι αντίθετος με την αξιολόγηση. Το θεωρώ πολύ σοβαρό μέτρο και συνήγορο της δημοκρατίας. Μια αξιοκρατική αξιολόγηση έχει να προσφέρει μόνο θετικά. Όμως, φοβάμαι ότι δεν βαδίζουμε για την εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου. Βαδίζουμε προς κάτι μη αξιοκρατικό, εκεί όπου πάλι θα τη γλιτώσει ο «βολεμένος». Μία πρόταση που μπορούμε να κάνουμε είναι να απαλλαγεί η αξιολόγηση από την άμεση απόλυση. Να φύγει το άγχος από τους εργαζόμενους και οι αναταραχές. Μία άλλη είναι η αξιολόγηση να πάρει μόνιμη μορφή και να ενισχύει αυτούς που είναι δυσλειτουργικοί.

Δεν έχω ξεκάθαρη εικόνα για το τι θα γίνει. Δεν είμαι υπέρ των απολύσεων, ειδικά ομαδικών. Όμως, είναι αρχές Αυγούστου, κάνει ζέστη ακόμα και στην Κοζάνη, κι εμείς συζητάμε για αυτά. Καλά είμαστε. Διακοπές θα κάνουμε άραγε;