ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΣΤΗ ΣΚΩΤΙΑ: ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

 

Στο Εδιμβούργο, βλέπαμε τη Βρετανία ως ένα έθνος, με πρόσφατη ακόμη στον 20ό αιώνα την αυτοκρατορική παρουσία της διεθνώς, ιδιαίτερα σε όλες τις θάλασσες του κόσμου. Η Σκωτία όμως ήταν, και είναι, επίσημα ένα από τα τέσσερα έθνη που απαρτίζουν την Βρετανία δηλ. την Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία.

Η Σκωτία, παρά την ενοποίηση των Κοινοβουλίων το 1707, διατηρεί τους δικούς της τρεις πυλώνες ανεξάρτητης εθνικής οντότητας, δηλ. διαφορετικό Δίκαιο και Δικαστήρια, Εκπαίδευση και Εκκλησία. Το 1997 συστάθηκε ένα τοπικό Κοινοβούλιο στη Σκωτία, με παραχώρηση αρμοδιοτήτων από την κεντρική Βρετανική Κυβέρνηση ιδιαίτερα σε θέματα παιδείας, υγείας, τοπικής αυτοδιοίκησης και περιορισμένη εξουσία διαφοροποίησης στη φορολογία.

Το 2011 στις εκλογές στη Σκωτία για ανάδειξη των μελών του τοπικού Κοινοβουλίου της, μάλλον απρόσμενα, το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP) απέκτησε πλειοψηφία εδρών. Έπειτα από διαπραγμάτευση με τη βρετανική κυβέρνηση στο Λονδίνο, συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο του 2012 και παραχωρήθηκε από τη βρετανική κυβέρνηση η δυνατότητα να οργανωθεί δημοψήφισμα το 2014 με ερώτημα «Να καταστεί η Σκωτία μία Ανεξάρτητη Χώρα;».

Το Δημοψήφισμα ορίσθηκε να διεξαχθεί στις 18 Σεπτεμβρίου 2014. Προηγήθηκε μια σχεδόν διετής δημόσια διαβούλευση στο θέμα με δύο αντιπαρατιθέμενες πλευρές. Με βάση τις εμπειρίες από τη βία που εκδηλώθηκε στη Βόρεια Ιρλανδία, επί τριάντα χρόνια και μέχρι πρόσφατα, κάποιος θα φοβόταν ότι η θέση σε αμφισβήτηση της ενότητας της Βρετανίας πιθανόν θα άνοιγε το «κουτί της Πανδώρας», δηλαδή ενός φθοροποιού εθνικισμού στη Βρετανία, τόσο από την πλευρά της Σκωτίας όσο και από την πλευρά τής, δεκαπλάσιας σε πληθυσμό, Αγγλίας.

Κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Όχι μόνον γιατί η κοινωνία στη Σκωτία δεν δείχνει τέτοιες τάσεις αλλά και γιατί η διαδικασία του Δημοψηφίσματος και προσυμφωνημένη ήταν και γιατί καμία από τις δύο πλευρές δεν καταλόγισε έλλειψη πατριωτισμού στην άλλη ούτε επιχειρήθηκε «νίκη» με αιφνιδιασμό (by ambush). Από ένα κοινό βιβλίο σχετικά με το Δημοψήφισμα που οι George Kerevan και Alan Cochrane έχουν δημοσιεύσει το 2014 αλλά και παρουσιάσει από κοινού, παραθέτω αποσπάσματα:

α)Ο πρώτος υποστηρίζει: «Το σύγχρονο εθνικό κίνημα στη Σκωτία δεν εστιάζει σε σημαίες, πρεσβείες ή μια ρομαντική έννοια απομονωμένης εθνικής κυριαρχίας του 19ου αιώνος. Δεν είναι μια έκφραση ενός εθνικού ή φυλετικού αποκλεισμού σύμφωνα με πρακτικές δεξιών εθνικιστικών κινημάτων στην Ανατολική Ευρώπη. Δεν βασίζεται σε αισθήματα εναντίον των Άγγλων. Η ψήφος "Ναι" στην Ανεξαρτησία αφορά τη δημιουργία των θεμελίων μιας κοινωνίας του 21ου αιώνα που βλέπει πέρα προς έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο και που δεν ενδοσκοπεί προς μία Μικρή Βρετανία που μισεί την Ευρώπη και ζει με τη νοσταλγία για ένα απολεσθέν αυτοκρατορικό παρελθόν».

β)Ο δεύτερος αντίθετα υποστηρίζει: «Ενώ θα συμφωνούσα ότι η πλειοψηφία των μελών του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας (SNP) δεν έχουν προκατάληψη εναντίον των Άγγλων ως Άγγλων, εξίσου δεν διατηρώ καμία αμφιβολία ότι πολλοί από αυτούς που θέλουν να διασπάσουν τη Βρετανία είναι πράγματι ρατσιστές, στο ότι ενεργά είναι αρνητικοί έναντι, αν δεν μισούν, τους Άγγλους ... Και βέβαια η Σκωτία θα μπορούσε να γίνει μια ανεξάρτητη χώρα.

Υπάρχουν χώρες με όμοιο ή και μικρότερο μέγεθος που το έχουν πράξει ήδη, αλλά μετά 300 χρόνια γιατί θα πρέπει να θέλουμε να πράξουμε κάτι τέτοιο; Δεν υπάρχει καμία καταλυτική απόδειξη ότι η Ανεξαρτησία θα βελτίωνε οτιδήποτε ενώ θα καθιστούσε πολλά πράγματα, πολύ, πολύ χειρότερα».