ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ

 

Ηχηρό «καμπανάκι» στην Αθήνα χτυπά με έκθεσή της η Nomura, υποστηρίζοντας ότι έως ότου εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας η χώρα θα βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί. Εκτιμά ότι είναι ανέφικτος ο στόχος ολοκλήρωσης της τρέχουσας αξιολόγησης από την τρόικα εντός του Οκτωβρίου. Θεωρώντας ότι το πολιτικό σκηνικό είναι γεμάτο προκλήσεις, ο ιαπωνικός οίκος συστήνει στους πελάτες του να τηρούν ουδέτερη στάση απέναντι στα ελληνικά κρατικά ομόλογα.

Κατά τη Nomura, εκτός από τα δύσκολα τρέχοντα ζητήματα (απολύσεις στο Δημόσιο, μαζικές απολύσεις, συνταξιοδοτικά, απορρύθμιση κλειστών επαγγελμάτων και πλειστηριασμοί ακινήτων), η προσοχή θα πρέπει να στραφεί και στη μεταμνημονιακή κατάσταση της Ελλάδας, από το 2015 και μετά. Το ζήτημα γίνεται πιο πιεστικό, με δεδομένο ότι η τρόικα εντοπίζει χρηματοδοτικό κενό 12,6 δισ. ευρώ για το 2015, κάτι που σημαίνει ότι θα απαιτηθούν χρηματοδοτικές διαβεβαιώσεις για τους επόμενους δώδεκα μήνες, προκειμένου να μπορέσει το ΔΝΤ, σύμφωνα με τον κανονισμό του, να δώσει το «πράσινο φως» για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Με δεδομένη την πολύ χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας, το ζήτημα της αποδοχής των ελληνικών collaterals από την ΕΚΤ θα αποτελέσει ξανά κρίσιμο θέμα, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, ενδεχομένως αναγκάζοντας τις τράπεζες της χώρας να στραφούν ξανά στην ακριβή χρηματοδότηση του ELA. Σύμφωνα με τη Nomura, τα σενάρια για την εποχή μετά το μνημόνιο για την Ελλάδα εκτείνονται από την «καθαρή έξοδο» με ελάχιστους όρους (κάτι που ενδέχεται να συνοδευτεί από σταδιακή υλοποίηση μιας αναδιάρθρωσης των δανείων διάσωσης) έως ένα τρίτο πρόγραμμα δανείων από τον ESM, που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στο υπόλοιπο των δανείων διάσωσης του ΔΝΤ.

Η ελληνική πλευρά θα επιχειρήσει να επιτύχει μία συμφωνία χωρίς την επιβολή όρων από το εξωτερικό (που θα ενισχύσει τη θέση της κυβέρνησης εν όψει της εκλογής Προέδρου), κάτι που φαίνεται και από τις επίμονες δηλώσεις ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί τρίτο δάνειο. Ιδανικό σενάριο για την Αθήνα θα ήταν, σύμφωνα με τη Nomura, το να μπορεί από το 2015 και μετά να θέτει μόνη της την ατζέντα των πολιτικών, την οποία όμως η Κομισιόν θα πρέπει να εγκρίνει.

Οι Ευρωπαίοι πιστωτές θα επιχειρήσουν να επιβάλουν στην Αθήνα κάποιους όρους, ώστε να διαβεβαιώσουν τους ψηφοφόρους τους ότι η Ελλάδα δεν θα παρεκκλίνει από το μονοπάτι των μεταρρυθμίσεων. Εξάλλου, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν ήδη κάνει σαφές ότι ένα ελληνικό αίτημα για τρίτο δάνειο θα ήταν ευπρόσδεκτο. Η αναμενόμενη ελάφρυνση του χρέους από τους Ευρωπαίους, τους δίνει ένα επιπλέον διαπραγματευτικό πλεονέκτημα, με τη Nomura να πιστεύει ότι θα μπορούσαν να θέσουν όρους για το 2015-2016, με τους οποίους, μεταξύ άλλων, θα ξεκλειδώνουν: η σταδιακή ελάφρυνση του χρέους, η επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα, η επιμήκυνση της απόφασης της ΕΚΤ να κάνει δεκτούς τους ελληνικούς τίτλους ως collateral.

Ο βαθμός εμπλοκής του ΔΝΤ που θα θέλουν οι Ευρωπαίοι θα είναι επίσης ανοικτό ζήτημα. Ενας πιθανός συμβιβασμός θα είναι η απομάκρυνση του ΔΝΤ, με σταδιακό τρόπο, όπου η χρηματοδότηση (EFF) παραμένει ανοικτή στα χαρτιά, αλλά η Ελλάδα αυξάνει τον χρόνο ανάμεσα στις αξιολογήσεις στους έξι μήνες και δεν ζητά την πλήρη εκταμίευση των ποσών που απομένουν από τα δάνεια διάσωσης. Συμπερασματικά ένα λογικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για τη μετά το μνημόνιο εποχή θα ήταν ένας συμβιβασμός που θα έχει την εξής μορφή: Ήπια επιβολή όρων για το 2015-2016, η οποία θα συνδεθεί με την ελάφρυνση του χρέους, μία πιο ευέλικτη παρουσία του ΔΝΤ στο εξής και ενδεχομένως ένα προληπτικό πρόγραμμα του ESM.