Η ΝΙΚΗΤΡΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΔΕΑ

 

Μπορεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας να αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει με τους Ευρωπαίους εταίρους για να κρατήσει την Ελλάδα μέσα στην Ευρωζώνη, η συμμετοχή στην οποία επιβάλλει δεσμευτικούς κανόνες και να  συμβιβαστεί έτσι με τη σκληρή ευρωπαϊκή πραγματικότητα, εντούτοις ιστορικά ίσως αποδειχθεί νικητής.

Καθώς με τις κινήσεις του, αν και σε αυτή τη φάση δεν μπόρεσε να αποτρέψει ένα τρίτο πακέτο διάσωσης και ένα ακόμα μνημόνιο, κατάφερε να ανοίξει έναν διάλογο μεταξύ των κρατών-μελών για το πού πρέπει να κατευθυνθεί το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. 

Οι εσωτερικές συγκρούσεις, οι οποίες θα τορπίλιζαν στο μέλλον σε κάθε ευκαιρία την πραγμάτωση της ευρωπαϊκής ιδέας, βγήκαν στην επιφάνεια αναδεικνύοντας μάλιστα τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, ως τον μεγάλο ηγέτη που η υπεύθυνη στάση του κράτησε την Ευρώπη ενωμένη.

Ενώ η Γερμανία, η οποία αναγκάστηκε να φανερώσει τα κρυφά της χαρτιά, αποδείχθηκε ο πιο επικίνδυνος παίκτης που πάνω από τη συνοχή της Ευρωζώνης βάζει τη διάθεσή της για ιεραρχική ανωτερότητα. Μπορεί αυτή η ροπή προς τη χειραγώγηση της συνολικής ευρωπαϊκής πολιτικής να πηγάζει από πολλές παραμέτρους, ιστορικές, ιδεολογικές, οικονομικές, παρόλα αυτά προχθές, στη σύνοδο κορυφής.

Κατάλαβε ότι ήδη ο άλλος πόλος δύναμης και εξουσίας στην Ευρώπη, η Γαλλία, προτίθεται να «σηκώσει κεφάλι» συνεπικουρούμενη ίσως από τις ΗΠΑ αλλά και από τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου και ίσως και την Αυστρία. Αυτό σημαίνει πως ενώ μπορεί η Ελλάδα να φαίνεται σε επίπεδο εντυπώσεων ο μεγάλος ηττημένος του παιχνιδιού, εντούτοις ο τίτλος αυτός ανήκει στη Γερμανία, που γνωρίζει ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη ενός μεγάλου μέρους της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Αν και ο ίδιος ο πρόεδρος Ολάντ χρέωσε την αποφυγή του Grexit στο γαλλογερμανικό δίπολο, τα γεγονότα εντός και εκτός συνόδου δίνουν μια άλλη εικόνα για το τι πραγματικά συνέβη. Άνοιξε έτσι ένας διάλογος για τον επαναπροσδιορισμό των αρχών και των αξιών που διέπουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την επανατοποθέτηση μάλιστα όλων όσων συμμετέχουν σε αυτήν, είτε είναι εντός Ευρωζώνης είτε είναι υπό ένταξη. 

Αν από αυτό βγει κάτι θετικό, η αμφισβήτηση της ορθότητας της πορείας της Ευρώπης που είχε ως αποτέλεσμα την ανόρθωση του αναστήματος της Γαλλίας και άλλων χωρών απέναντι στις Γερμανικές ηγετικές αξιώσεις, θα αναδειχθεί σε προστιθέμενη αξία για την εξάπλωση και αφομοίωση της γνήσιας ευρωπαϊκής ιδέας. 

Αν τώρα υπερισχύσει η γνώμη του ισχυρότερου, εν προκειμένω της Γερμανίας και τίποτα από τα παραπάνω δεν ευοδωθεί, τότε η αρχική άρνηση της ελληνικής πλευράς να υποταχθεί εύκολα στις αξιώσεις των δανειστών της θα αποδειχθεί, εκ των υστέρων, εύλογη και τελικώς αναγκαία. Σε κάθε περίπτωση, αν τα ως τώρα δεδομένα δεν ανατραπούν με την αποκάλυψη αρνητικών πληροφοριών, αυτός που χθες λοιδορήθηκε και απαξιώθηκε και σήμερα στιγματίζεται από πολλούς ως προδότης, ίσως αύριο δικαιωθεί και η Ευρώπη βρεθεί να του χρωστάει, όπως και πολύ περισσότερο στον Ολάντ, την ενότητα και τη δημοκρατία της.

Εν τέλει ενδέχεται ο μεγάλος κερδισμένος από την πολιτική σύγκρουση των τελευταίων ημερών να αναδειχθεί η ίδια η ευρωπαϊκή ιδέα, βγαίνοντας ενισχυμένη μέσα από τις αμοιβαίες υποχωρήσεις και τον πανευρωπαϊκό διάλογο, ο οποίος μόλις τώρα άνοιξε και αναμένεται να είναι καυτός. Ίσως πάλι αυτή η άποψη να στηρίζεται σε ελλιπείς πληροφορίες και εικασίες, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι αδύνατο να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει.

Γνωρίζουμε όμως όλοι πολύ καλά ότι, στην πραγματικότητα, η παγκόσμια πολιτική σκακιέρα δεν είναι ασπρόμαυρη αλλά πολύχρωμη. Τα αρνητικά συναισθήματα που γεννούν τα σκληρά μέτρα που θα ψηφιστούν αυτές τις μέρες δεν είναι ο καταλληλότερος δείκτης αποτίμησης των τετελεσμένων. Εξάλλου η αντικειμενική κρίση του παρόντος είναι παιδί του μέλλοντος.