ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ

 

Από το 2011 που ο τότε υπουργός οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε την έναρξη του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, θέτοντας των εξωπραγματικό στόχο των €50 δις εσόδων για το δημόσιο, εκτυλίσσεται ένας διαρκής πόλεμος μεταξύ όσων είναι υπέρ των αποκρατικοποιήσεων κι όσων είναι κατά.

Εκείνοι που επιχειρηματολογούν υπέρ, τονίζουν το όφελος των μεγάλων επενδύσεων στις οποίες θα προβούν οι αγοραστές, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και αναθερμαίνοντας την οικονομία. Σημειώνουν δε την πιθανή αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Από την άλλη μεριά, εκείνοι που είναι κατά, μιλούν για ξεπούλημα των δημόσιων αγαθών σε κρίσιμους τομείς, όπως η ενέργεια, οι μεταφορές κτλ, σε τιμές πολύ χαμηλές, λόγω της ύφεσης.

Είναι γεγονός ότι δε δόθηκε ο απαιτούμενος χρόνος στην κοινή γνώμη να συζητήσει ώριμα τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας και να προετοιμαστεί για τη μετάβαση σε ένα πιο ελεύθερο οικονομικό μοντέλο από την κρατικίστικη οικονομία που επικρατεί στη χώρα μας. Το πολιτικό προσωπικό σύρθηκε λόγω μνημονίου σε μια στρατηγική επιλογή που εν πολλοίς δεν επιθυμούσε.

Οι πολιτικοί στην πλειοψηφία τους προτιμούσαν να παραμείνουν όλα υπό τον έλεγχο του κράτους, ώστε να μπορούν να επηρεάζουν καταστάσεις, να έχουν εξουσία και να διορίζουν κομματικούς φίλους. Είναι επίσης γεγονός ότι σε πολλές δημόσιες επιχειρήσεις το σημερινό μοντέλο διοίκησης απέτυχε παταγωδώς.

Ως συνέπεια, εκτός από τη χαμηλή ποιότητα των υπηρεσιών εξέθρεψε φαινόμενα πελατειακών σχέσεων, κομματοσυνδικαλισμού, διαφθοράς κ.αλ. Επιπλέον, ας μη λησμονούμε ότι μετά τη χρεοκοπία του 2010 το κράτος δυσκολεύεται να βρει τους πόρους για να τις συντηρήσει και αναβαθμίσει.

Δε θα πρέπει όμως να παραβλέπουμε το δεδομένο ότι οι ιδιωτικοποιήσεις γίνονται σήμερα με την πλάτη στον τοίχο, σε ένα δυσμενές επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον. Σε πολλές περιπτώσεις λοιπόν το τίμημα της παραχώρησης αναπόφευκτα είναι ιδιαίτερα χαμηλό και γενικότερα η συνολική συμφωνία ενδέχεται να μην είναι η ιδανική, αλλά με τη λογική του μη χείρον βέλτιστον.

Υπάρχει όμως ένας τρίτος δρόμος. Μια διαφορετική πρόταση αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, που προβλέπει ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης/υπηρεσίας μέσω της αυτοδιαχείρισής της από τους σημερινούς εργαζόμενους, οι οποίοι θα είναι και μέτοχοι.

Με αυτό τον τρόπο θα επιτευχθεί η βελτίωση της απόδοσης, η εξυπηρέτηση των πολιτών, θα μειωθεί δραστικά το κόστος λειτουργίας και η διαφθορά, ενώ φυσικά θα μεγιστοποιηθεί το όφελος των ίδιων των εργαζομένων.