Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΨΗΦΗΣΕ ΤΟΝ «ΣΟΥΛΤΑΝΟ» ΕΡΝΤΟΓΑΝ

 

Τουρκία: Αύξηση-έκπληξη των επιτοκίων της λίρας. Διαπιστευτήρια της ανεξαρτησίας της επιχείρησε να δώσει χθες η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας (CBRT) που αιφνιδίασε τις αγορές προχωρώντας σε μεγαλύτερη του αναμενόμενου αύξηση των επιτοκίων της λίρας, σε μια προσπάθεια να ανακόψει τη βουτιά του νομίσματος που έχει υποχωρήσει έναντι του δολαρίου κατά 18% από την αρχή του έτους.

Επρόκειτο για την πρώτη αύξηση του κόστους δανεισμού στη γείτονα από τον Ιανουάριο του 2014, μετά από επτά μειώσεις επιτοκίων εντός του έτους, οι οποίες υπάκουαν στη «γραμμή» του Τούρκου προέδρου Ερντογάν για τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μέσω του δανεισμού και της κατανάλωσης.

Πλην όμως, η ραγδαία υποτίμηση της λίρας, απόρροια αφενός της ενίσχυσης του δολαρίου (που ασκεί ασφυκτικές πιέσεις στα νομίσματα όλων σχεδόν των αναδυόμενων οικονομιών), αφετέρου των ανησυχιών των ξένων επενδυτών για την πολιτική και οικονομική κατάσταση στην Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου, υποχρέωσαν την CBRT σε αλλαγή πλεύσης:

Ετσι, το βασικό επιτόκιο εβδομαδιαίας αναχρηματοδότησης αυξήθηκε κατά 50 μονάδες βάσης, στο 8% από 7,5% και το επιτόκιο overnight δανεισμού διαμορφώηκε στο 8,5% από 8,25%. Αμετάβλητο στο 7,25% διατηρήθηκε το overnight επιτόκιο καταθέσεων.

Η Κεντρική Τράπεζα έκανε σαφή αναφορά στο ανακοινωθέν της «στις κινήσεις στην αγορά συναλλάγματος και στους κινδύνους που εγκυμονούν για την πορεία του πληθωρισμού», καθώς η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει κατά 18% έναντι του δολαρίου από την αρχή του έτους (8% μετά την εκλογή Τραμπ των ΗΠΑ), «γράφοντας» αλλεπάλληλα ιστορικά χαμηλά.

Μετά την κίνηση της CBRT, το νόμισμα ενισχύθηκε στις 3,37 λίρες/δολάριο (από το ναδίρ των 3,41 λιρών/δολάρια προηγουμένως). Η ανάκαμψη όμως αποδείχθηκε βραχύβια, καθώς η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου για «πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε. αποτέλεσε τον καταλύτη για να υποχωρήσει εκ νέου η λίρα σε νέο χαμηλό, τόσο έναντι του δολαρίου, στις 3,4430 λίρες/δολάριο όσο και έναντι του ευρώ.

Οι αναλυτές υποστήριξαν ότι η CBRT έστειλε μήνυμα ότι μπορεί να αυξήσει τα επιτόκια εάν χρειαστεί, αν και δεν είναι βέβαιοι ότι η χθεσινή αύξηση αποτελεί το πρώτο βήμα σε έναν κύκλο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής ή μια «εφάπαξ» κίνηση.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για σημαντική εξέλιξη, καθώς μόλις την προηγούμενη ημέρα ο «Σουλτάνος» Ερντογάν είχε δηλώσει ότι «τα πραγματικά επιτόκια στην Τουρκία είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, κάτι που πρέπει να αλλάξει προκειμενου να επιτευχθούν ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης», καλώντας τις τράπεζες «να μειώσουν τα επιτόκια σε λογικά επίπεδα...».

«Οι χθεσινές αυξήσεις καταδεικνύουν πόσο έχει επιδεινωθεί οι εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες για την Τουρκία, υποχρεώνοντας την Κεντρική Τράπεζα να αναλάβει δράση», σχολίασε ο Νίκολα Σπίρο, αναλυτής της Lauressa Advisory.

«Παρότι η εκτόξευση του δολαρίου μετά τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ ενέτεινε τις πιέσεις στη λίρα, αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους ξένους επενδυτές είναι το πογκρόμ που ακολούθησε την απόπειρα πραξικοπήματος και η κατάλυση του κράτους δικαίου στην Τουρκία».

Πάνω από 125.000 άτομα (δημόσιοι υπάλληλοι, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί κ.λπ.) έχουν απολυθεί, ενώ 36.000 έχουν προφυλακιστεί εν αναμονή της δίκης τους. Τα τελευταία μακροοικονομικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι η τουρκική οικονομία κατέγραψε μηδενικούς ρυθμούς ανάπτυξης το γ’ τρίμηνο του έτους, χωρίς να αποκλείεται και συρρίκνωσή της, για πρώτη φορά από τα μέσα του 2009.

Ο -πτωτικά αναθεωρημένος- στόχος της κυβέρνησης για ρυθμό ανάπτυξης 3,2% φέτος φαίνεται ανέφικτος, το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η χρόνια «Αχίλλειος πτέρνα» της οικονομίας διευρύνεται εκ νέου, με φόντο την πτώση των ξένων επενδύσεων, ενώ η υποτίμηση της λίρας αποτελεί ωρολογιακή βόμβα για πολλές τουρκικές επιχειρήσεις, ο δανεισμός των οποίων είναι σε δολάρια...