ΛΕΙΨΑΝΑ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ ΒΟΡΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ

 

Οστά αγνοουμένων αναμένουν ταυτοποίηση στο εργαστήρι στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της ΔΕΑ, αναμένουν ταυτοποίηση.Βορά ζώων έγιναν λείψανα αγνοουμένων σε περιοχή του κατεχόμενου χωριού Αγκαστίνα, στην καρδιά της Μεσαορίας.

Αυτό αποκαλύπτουν δύο στελέχη της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ), ένας Ελληνοκύπριος και ένας Τουρκοκύπριος. Στη συγκεκριμένη περιοχή του χωριού Αγκαστίνα αναζητούνται τα λείψανα εφτά Ελληνοκυπρίων αγνοουμένων. 

Οι έρευνες χρονολογούνται από το 2013. Αρχικά εντοπίστηκαν τα λείψανα τριών αγνοουμένων και τώρα αναζητούνται τα λείψανα άλλων τεσσάρων. Ο Ελληνοκύπριος Γιάννης Ιωάννου, γεωλόγος που εργάζεται στη ΔΕΑ δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι οι έρευνες στη συγκεκριμένη περιοχή βρίσκονται στη δεύτερη φάση.

Η πρώτη έλαβε χώρα το 2013 και είχε ως αποτέλεσμα τον εντοπισμό λειψάνων τριών ατόμων. Τώρα, μετά από νέα πληροφόρηση, αποφασίστηκε η συνέχιση των ερευνών για τέσσερα ακόμη άτομα.

O Ιωάννου ανέφερε ότι βρέθηκαν μερικά λείψανα, όχι όμως αρκετά κομμάτια οστών «ώστε να μπορούν να μας διαφωτίσουν για τον αριθμό των αγνοουμένων».

Αυτές οι υποθέσεις είναι οι πιο δύσκολες τη Διερευνητική Επιτροπή των Αγνοουμένων, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, «δεν υπήρξε ταφή και δεν γνωρίζουμε τι απέγιναν τα λείψανα».

«Υπάρχουν πολλοί παράγοντες στους οποίους μπορεί να οφείλεται η μετακίνηση οστών, όπως τα ζώα, η καλλιέργεια της γης, οι καιρικές συνθήκες, έτσι πρέπει να επεκτείνουμε (το χώρο εκσκαφής) όσο το δυνατόν περισσότερο μπορούμε», ανέφερε.

Ο Τουρκοκύπριος Mustafa Emre, αρχαιολόγος που εργάζεται στη ΔΕΑ από το 2011, είπε στο ΚΥΠΕ ότι ο χώρος όπου διεξάγονται οι έρευνες, σε περιοχή της Αγκαστίνας «είναι τεράστιος και το έδαφος δεν είναι βαθύ».

Γεωργικές ασχολίες

«Κάθε χρόνο ο χώρος καλλιεργείται και αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για μας διότι τα οστά μετακινούνται και σκορπίζονται στο χώρο», είπε, για να προσθέσει ότι: «Ηεκσκαφή είναι 30 με μέγιστο 50 εκατοστά. Χρησιμοποιούμε τον εκσκαφέα. Ψάχνουμε με τα μάτια.

Η διαδικασία είναι πολύ αργή διότι χρησιμοποιούμε εκσκαφείς και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Δεν ψάχνουμε για ολόκληρους σκελετούς. Τα οστά έχουν χωριστεί. Εργαζόμαστε πολύ αργά και πολύ προσεκτικά».

Ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους, Πολ Ανρί, επισήμανε στο ΚΥΠΕ τις δυσκολίες που αντιμετωπίζονται για τον εντοπισμό λειψάνων αγνοουμένων.

Μπορεί κανείς να αναλογιστεί πώς βρίσκουν λείψανα, σαν βελόνα στα άχυρα, λέει.. Και προσθέτει: Λόγω της σκληρότητας του εδάφους, έριχναν τα πτώματα σε πηγάδια. «Βρήκαμε μόνο ένα πτώμα μετά από έξι μήνες εκσκαφών σε πηγάδι 32 μέτρων.

Το πηγάδι ήταν τόσο επικίνδυνο για να κατέβουμε σε αυτό ώστε φτιάξαμε μια ράμπα, μετακινήσαμε ένα βουνό χώμα, και χρησιμοποιήσαμε τρεις μηχανές, κάτι που κόστισε 67 χιλιάδες ευρώ μόνο για ένα άτομο».

Στο Εργαστήρι, η Θεοδώρα Ελευθερίου και η İstenç Engin, ηγούνται της ομάδας των ιατροδικαστικών εμπειρογνωμόνων και ανθρωπολόγων για την επόμενη φάση της διαδικασίας.

Πρόκειται για το δεύτερο στάδιο, την ανθρωπολογική φάση όπου τα λείψανα που έχουν εκταφεί θα καθαριστούν, θα φωτογραφηθούν και θα αρχειοθετηθούν προτού εξεταστούν.

Ταυτοποίησαν τα οστά των παππούδων τους

Η Ελευθερίου μας δείχνει τους αριθμούς σε κάθε σειρά λειψάνων. Κάθε κωδικός έχει ξεχωριστή έννοια – που δίδεται από τους ανθρωπολόγους κατά την ώρα της εκταφής. Αναφέρεται στο χωριό, το χρόνο εκσκαφής, την ώρα που ο αρχαιολόγος επισκέφθηκε το χώρο.

Ένα γράμμα δίπλα από τον κώδικα δείχνει πώς βρέθηκαν τα λείψανα. Κανένα λείψανο δεν φέρει όνομα, λέει η Ελευθερίου. «Κανείς δεν γνωρίζει εκ των προτέρων ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι, η ταυτότητα αποκαλύπτεται τελευταία.

Ο επιστήμονας χρειάζεται να εργαστεί στα τυφλά». Ο κ. Αρνί λέει ότι τέσσερις επιστήμονες εργάστηκαν πάνω στα λείψανα των παππούδων τους. «Φανταστείτε αν γνώριζαν», είπε.

Ένα δείγμα είναι αρκετό να ληφθεί αν τα λείψανα που εντοπιστούν είναι άρτια, λέει η Ελευθερίου. «Υπάρχουν περιπτώσεις όπου λείψανα εντός ατόμου βρέθηκαν με λείψανα άλλων. Δηλαδή πολλά άτομα έχουν ταφεί μαζί.

Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται να ξεχωρίσεις πολλά οστά για δειγματοληψία ώστε να συνδέσεις οστά για να δημιουργήσεις ένα πιο ολοκληρωμένο σκελετό και να ταυτοποιήσεις στο τέλος το άτομο», είπε.

Και όταν υπάρχει ανάμιξη λειψάνων σε μαζικούς τάφους, τότε χρειάζονται πέντε με έξι δείγματα για DNA, εξηγά. «Κάθε ένα από αυτά στοιχίζει 500 δολάρια. Έτσι αμέσως εκτοξεύει τον προϋπολογισμό μας.

Αυτό είναι ένα από τα προβλήματά μας», επισημαίνει. Δείχνει μια μεγάλη σωρό εγγράφων και εξηγεί ότι οι επιστήμονες αναλύουν και μετρούν κάθε οστό, φωτογραφίζουν κάθε οστό και όλα τα δεδομένα εισάγονται στη βάση δεδομένων.

Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, καθορίζουν το φύλο, την ηλικία και το τραύμα στα οστά. Όταν ολοκληρωθεί αυτή η ανθρωπολογική ανάλυση, προχωρούν σε εξετάσεις DNA.

Τότε μπορούν να συγκρίνουν με τις πληροφορίες που παρέχει η οικογένεια και με οποιοδήποτε άλλο επιπρόσθετο ανευρεθέν αντικείμενο όπως σταυροί, δακτυλίδια, οτιδήποτε βρεθεί στις τσέπες.

«Αυτό βοηθά στο να συγκεντρωθούν όλες οι πληροφορίες και τότε η ταυτοποίηση γίνεται στο 99.95%». Η αιτία θανάτου δεν είναι μέσα στην εντολή της ΔΕΑ.

Αυτό αποφασίστηκε από τους πολιτικούς ηγέτες, εξηγεί. Τα τελευταία δέκα χρόνια, 558 Ελληνοκύπριοι και 184 Τουρκοκύπριοι αγνοούμενοι έχουν ταυτοποιηθεί και τα λείψανά τους έχουν επιστραφεί στις οικογένειές τους.

Για τους υπόλοιπους 950 Ελληνοκύπριους και 309 Τουρκοκύπριους, που εξακολουθούν να αγνοούνται, οι πληγές παραμένουν ανοικτές.