ΚΡΥΦΕΣ «ΒΟΜΒΕΣ» ΣΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ

 

Νέες «κρυφές βόμβες» στα εργασιακά, περιλαμβάνει το συμπληρωματικό Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση. Μετά το χαράτσι στους αυτοαπασχολούμενους, την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων. 

Μια περίεργη δέσμευση, που μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στα εργασιακά, περιλαμβάνει το επικαιροποιημένο κείμενο του Μνημονίου, καθώς εκτιμάται ότι μπορεί να φέρει από το παράθυρο την ανταπεργία.

Συγκεκριμένα, ως προαπαιτούμενο, θα πρέπει να έρθει διάταξη νόμου, με βάση την οποία τα δικαστήρια δεν θα αποφαίνονται με διαδικασίες fast track μόνο για το αν μια απεργία είναι νόμιμη ή όχι, αλλά και για τις νομικές αντιπαραθέσεις εργοδοτών- εργαζομένων από την εφαρμογή του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα στις περιπτώσεις απεργιών.

Τι προβλέπει το επίμαχο άρθρο; «Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας ή αν η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη από λόγους που τον αφορούν και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία, ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σ' άλλο χρόνο.

Ο εργοδότης όμως έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού». Επί της ουσίας, πρόκειται για την υφιστάμενη light εκδοχή του lock out (ανταπεργία), πίσω από την οποία οχυρώθηκε η κυβέρνηση για να αποφύγει την επαναφορά ρητής πρόβλεψης για τη δυνατότητα ανταπεργίας.

Όπως επισημαίνουν στελέχη με μακρόχρονη εμπειρία στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων, το συγκεκριμένο άρθρο είναι εν υπνώσει, καθώς δεν υπάρχει νομολογία με βάση την οποία η απεργία χαρακτηρίζεται ως «ανωτέρα βία». Τι πρόβλημα μπορεί να δημιουργήσει η νέα μνημονιακή δέσμευση; 

Να ανοίξει νομικό παράθυρο για το χαρακτηρισμό των απεργιών ως περίπτωση «ανωτέρας βίας», με αποτέλεσμα οι εργοδότες να απαλλάσσονται κατά περίπτωση από την υποχρέωση αποδοχής εργασίας άρα και του αναλογούντος μισθού. Ανοίγει νομικό παράθυρο να απαλάσσονται οι εργοδότες κατά περίπτωση από την υποχρέωση αποδοχής εργασίας άρα και του αναλογούντος μισθού

Σε κάθε περίπτωση, η υποτιθέμενη «χαλαρή» αξιολόγηση του Φθινοπώρου, συμπεριλαμβάνει νέες ανατροπές στα εργασιακά. Αν και η κυβέρνηση κατάφερε να σπρώξει λίγο πιο πίσω το «καυτό» ζήτημα της προκήρυξης απεργιών, στην επόμενη αξιολόγηση έχει συμφωνήσει ότι θα λάβει σάρκα και οστά η διάταξη που θα ορίζει ότι για να αποφασίζουν τα πρωτοβάθμια σωματεία μια απεργία, θα πρέπει να υπάρχει απαρτία του 50% των μελών.

Το... colpo grosso θα γίνει, όμως, στο πεδίο της Διαιτησίας. Όταν το ΣτΕ χαρακτήρισε αντισυνταγματική την απαγόρευση της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στη Διαιτησία- όπως δηλαδή ίσχυε προ μνημονίων και καταργήθηκε κατ’ απαίτηση της Τρόικας- οι δανειστές και ειδικά το ΔΝΤ δεν έκρυψαν τη δυσφορία τους, απαιτώντας τη λήψη νομικών πρωτοβουλιών προκειμένου να ξεπεραστεί η απόφαση του ΣτΕ.

Τι προβλέπει το επικαιροποιημένο Μνημόνιο; Ως το τέλος του έτους θα πρέπει να υπάρξει Αναφορά από ανεξάρτητο νομικό εμπειρογνώμονα για το ρόλο της Διαιτησίας και στη συνέχεια, κατόπιν συνεννόησης με τους κοινωνικούς εταίρους, να αναθεωρηθούν ως το Φεβρουάριο του 2018 οι ισχύουσες διαδικασίες διαμεσολάβησης και διαιτησίας, λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα ως το Μάρτιο, σε διαβούλευση με τους Θεσμούς και κατ’ εφαρμογήν της απόφασης του ΣτΕ.

Ποιος είναι ο ορατός κίνδυνος αν ξεπεραστεί ο σκόπελος του ΣτΕ; Ακόμα κι αν επανέλθει το πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων το Φθινόπωρο του 2018, αυτό να είναι άνευ ουσίας, άδειο πουκάμισο, καθώς είναι προφανές ότι χωρίς τη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη Διαιτησία από τα συνδικάτα, δεν θα υπάρχει ιδιαίτερη προθυμία από τους εργοδότες για υπογραφή κλαδικών συμβάσεων.

Σημειωτέον, δε, ότι οι δανειστές επέβαλαν ακόμα μια ακόμα ασφαλιστική δικλείδα, για να περιορίσουν το εύρος των όποιων κλαδικών συμβάσεων- την πολυσυζητημένη επεκτασιμότητα- υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να θέσει σε λειτουργία ένα αξιόπιστο (;) διοικητικό σύστημα, που θα επιβεβαιώνει πόσο αντιπροσωπευτική είναι η κλαδική σύμβαση, άρα το κατά πόσο πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες επιχειρήσεις του κλάδου που δεν έχουν συνυπογράψει.