Η ΣΧΕΣΗ ΜΠΟΡΙΣΟΦ - ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου, κοντά στα μεσάνυχτα ένας υψηλόβαθμος διπλωματικός αξιωματούχος της Τουρκίας δηλώνει ότι η χώρα του ανοίγει τις πόρτες για όσους «πρόσφυγες» θέλουν να πάνε στην Ευρώπη. Μέχρι την Παρασκευή, σε λίγες μόλις ώρες στα ελληνικά σύνορα στον Εβρο φτάνουν χιλιάδες άνθρωποι με την κατάσταση να χαρακτηρίζεται μη διαχειρίσιμη και στην Αθήνα σημαίνει συναγερμός.

«Μπορούμε να περάσουμε ελεύθερα τα σύνορα. Η αστυνομία και όλοι μας είπαν ότι τα σύνορα είναι ανοιχτά» λένε πρόσφυγες και μετανάστες μιλώντας σε διεθνή πρακτορεία και επιβεβαιώνουν τη μετατροπή τους από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ένα ισχυρότατο όπλο πίεσης στην ΕΕ, μέσω της προσπάθειας αποσταθεροποίησης της Ελλάδας, απέναντι σε μία καθ' όλα απροετοίμαστη Ευρώπη. Ο «πόλεμος» του εκβιασμού έχει αρχίσει και η Ελλάδα έχει επιλεγεί ως ο πλέον επωφελής δρόμος για τις επιδιώξεις της Τουρκίας.

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι φτάνουν στα ευρωτουρκικά σύνορα. Ή για να είμαστε πιο ακριβείς δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι φτάνουν στα ελληνοτουρκικά σύνορα και ζητούν να περάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος. Κανείς δεν εμφανίζεται στα 259 χιλιόμετρα των χερσαίων συνόρων Βουλγαρίας - Τουρκίας... Οι βουλγαρικές Αρχές άλλωστε διαφημίζουν εδώ και καιρό την ικανότητα «αποτροπής» μεταναστών και την ικανότητα «φύλαξης» των ευρωπαϊκών συνόρων, στο μέτρο που τους αναλογεί.

Αυτό που δεν εξηγούν ωστόσο είναι οι λόγοι. Και ίσως το θέμα να περνούσε στα «ψιλά» μέχρι σήμερα, όμως το μέγεθος της κρίσης που έχει δημιουργηθεί στα ελληνικά σύνορα στον Εβρο, όντας σε διαρκή κλιμάκωση, είναι τέτοιο που προκαλεί το ενδιαφέρον των ξένων ΜΜΕ, με την Deutsche Welle να θέτει ευθέως το ερώτημα: «Γιατί τόση ησυχία στα τουρκοβουλγαρικά σύνορα»;

Η κρίση που έχει δημιουργηθεί με ευθύνη της Αγκυρας στα ελληνοτουρκικά σύνορα, προκειμένου να εκβιάσει την ΕΕ για να δώσει χρήμα και πολιτική κάλυψη στην Τουρκία όσον αφορά το Προσφυγικό, αλλά και τις επιδιώξεις της σε σχέση με τη Συρία, έχει σαφή γεωπολιτική στόχευση. Η πίεση στην Ελλάδα μπορεί να αποδειχθεί πολλαπλά ωφέλιμη για την Αγκυρα, ακόμα και αν πετύχει να δημιουργήσει ένα «ατύχημα», εξωθώντας την κατάσταση στα άκρα τις επόμενες μέρες. 

Αυτός ο σχεδιασμός της Αγκυρας αφήνει εκτός πλάνου πιέσεων τη Βουλγαρία. Και σίγουρα η επιλογή δεν είναι τυχαία...Ο βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ έχει δείξει τη στήριξή του στον Ερντογάν με πολλούς τρόπους και σε κρίσιμες περιόδους, ιδιαίτερα μετά την υπογραφή και του μνημονίου Τουρκίας - Σάρατζ, που επιχειρεί τετελεσμένα στο Αιγαίο και αποτελεί μία από τις πλέον αποφασιστικές κινήσεις της Αγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Από τις πλέον ηχηρές δηλώσεις του ήταν αυτή στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου του 2019, όπου σχεδόν ξεκάθαρα πήρε θέση υπέρ της Τουρκίας και ενώ η ΕΕ καταδίκαζε τη συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης, εκείνος δήλωνε: «Είπα στους έλληνες συναδέλφους μου να βρουν τα εργαλεία να βοηθήσουν μόνοι τους εαυτούς τους. Τους υποστηρίζουμε μεν με όλους τους τρόπους, αλλά η Τουρκία διαδραματίζει σήμερα έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή», για να προσθέσει ότι «η Τουρκία βρίσκεται σε μία πολύ σημαντική γεωστρατηγική θέση».

Η διάθεση υπεράσπισης του Μπορίσοφ απέναντι στον Ερντογάν φάνηκε και στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Βουλγαρίας, που πραγματοποιήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου με τις αβρότητες ανάμεσα στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον βούλγαρο ομόλογό του να περισσεύουν, αλλά το κοινό ανακοινωθέν να «στρογγυλεύει» αρκετά ώστε οι γωνίες - όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές με γνώση των όσων διαδραματίστηκαν - να μη «γδέρνουν» τον Ερντογάν...

Υπενθυμίζεται επίσης ότι ο βούλγαρος πρωθυπουργός βρέθηκε στην Τουρκία και είχε συνάντηση με τον Ερντογάν αμέσως μετά το ξέσπασμα της κρίσης στα ελληνοτουρκικά σύνορα, με την Τουρκία να έχει ακυρώσει στην πράξη τη συμφωνία με την ΕΕ για το Προσφυγικό, ευχαριστώντας τον Ερντογάν γιατί στα δικά του σύνορα επικρατεί ηρεμία, αλλά και για τη δέσμευση ότι η κρίση δεν θα επεκταθεί προς τη βουλγαρική πλευρά. 

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ενώ η Ελλάδα κατηγορείται από την Τουρκία για παροχή ασύλου σε «αντικαθεστωτικούς, τρομοκράτες του ΡΚΚ, πραξικοπηματίες και γκιουλενιστές», η Βουλγαρία, όπως επισημαίνεται σε διεθνή ΜΜΕ, είναι πολύ συχνά πρόθυμη να εκδώσει στην Αγκυρα όλους τους διαφωνούντες που κάνουν το λάθος να περάσουν στο έδαφός της, έστω και κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

Ο Μπορίσοφ δεν δίστασε να αποκαλύψει και την πρόταση που έκανε στον τούρκο πρόεδρο για μία συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λέγοντας με νόημα ότι απέτυχε γιατί ο τούρκος πρόεδρος δεν ήθελε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας.

Οι καλές σχέσεις Μπορίσοφ - Ερντογάν, η πολυδιαφημισμένη φιλία τους, βασισμένη σε ισχυρά συμφέροντα και στο ποδόσφαιρο που έπαιζαν όταν ο πρώτος ήταν δήμαρχος Σόφιας και ο δεύτερος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, αλλά και οι επιδιώξεις της Τουρκίας στην περιοχή, τόσο της Ανατολικής Μεσογείου όσο και των Βαλκανίων, σε συνδυασμό, είναι ένας τρόπος να εξηγήσει κανείς το μυστήριο της «ηρεμίας» στα τουρκοβουλγαρικά σύνορα τη στιγμή που τα σύνορα Ελλάδας - Τουρκίας κινδυνεύουν να μετατραπούν σε εμπόλεμη ζώνη.