ΟΙ ΠΑΝΔΗΜΙΕΣ ΠΟΤΕ ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ;

Οι επιστήμονες δεν μπορούν να βασιστούν σε παλαιότερα δεδομένα, ώστε να καθορίσουν με ακρίβεια τη διάρκειά τους. Και τούτο, διότι οι ιοί διαφέρουν. Πότε θα τελειώσει επιτέλους ο εφιάλτης του Covid-19; Κανείς δεν μπορεί να το πει με σιγουριά, πλην όμως ειδικοί επιστήμονες βάζουν τα πράγματα σε τάξη. 

Από αρχαιοτάτων χρόνων εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από θανατηφόρες ασθένεις και ιούς, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς, αν κάνει μια σύντομη αναδρομή. Μελετώντας την Ιστορία ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι σε γενικές γραμμές οι πανδημίες διαρκούν από 12 έως 36 μήνες. Η λήξη τους έχει δυο μορφές, την ιατρική, δηλαδή όταν η διασπορά και οι θάνατοι πέφτουν απότομα, και την κοινωνική, όταν ο φόβος και ο πανικός για τη νόσο εξαλείφονται.

Τα κακά νέα είναι ότι οι επιστήμονες δεν μπορούν να βασίσουν απλώς τα δεδομένα μιας νέας πανδημίας σε παλαιότερες, ώστε να καθορίσουν με ακρίβεια πόση διάρκεια ή εύρος θα έχει. Και τούτο, διότι οι ιοί διαφέρουν, συμπεριφέρονται με άλλο τρόπο, διασπείρονται αλλιώς. Όμως, καθώς περισσότερες πληροφορίες έρχονται στο φως και καθώς η εμπειρία εμπλουτίζεται μέρα με τη μέρα, μπορούν να κάνουν πιο ασφαλείς προβλέψεις.

Τα καλά νέα είναι ότι αυτή την ώρα, σε δεκάδες χώρες του κόσμου ερευνητές εργάζονται νυχθημερόν σε πολλά και διαφορετικά εμβόλια τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα. Κατά μέσο όρο απαιτούνται ένα με δύο χρόνια για την ανακάλυψη εμβολίου, οπότε η καμπή για τον Covid-19 υπολογίζεται μέσα στο 2021.

Η επιστήμη αναφέρει ότι ο ιός της γρίπης υποχωρεί στη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού και κορυφώνεται πάλι μεταξύ Δεκεμβρίου και Μαρτίου. Αλλά για την περίπτωση του κορωνοϊού η διαπίστωση αυτή μπορεί να είναι παγίδα. Μολονότι υπάρχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά ως προς τα συμπτώματα και τη μετάδοση, είναι ακόμη πολύ νωρίς να βγουν ασφαλή συμπεράσματα.Μελέτες που έχουν γίνει για άλλους κορωνοϊούς έχουν δείξει ότι ακόμη και σε υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να παραμείνουν ζωντανοί.

Μια άλλη διαπίστωση είναι ότι η αλλαγή των εποχών τείνει να έχει λιγότερη επίδραση σε νέους ιούς. Ο συγκεκριμένος, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι είναι παγκόσμιος, γεγονός που σημαίνει ότι πάντα κάπου στη Γη, υπάρχει χειμώνας. Ως εκ τούτου, ενώ η κατάσταση μπορεί να βελτιώνεται στο ένα ημισφαίριο, όταν φθάνει το καλοκαίρι, ταυτόχρονα να χειροτερεύει στο άλλο με την έλευση του χειμώνα.

Μεταξύ των μεταδοτικών ασθενειών που εξαλείφθηκαν από την ιατρική είναι η ευλογιά. Αλλά η περίπτωσή της είναι μοναδική για διάφορους λόγους. Υπάρχει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο που παρέχει διά βίου προστασία, προσβάλλει αποκλειστικά τον άνθρωπο, και τα συμπτώματά της είναι τόσο ασυνήθιστα που η λοίμωξη είναι εμφανής, δίνοντας τη δυνατότητα για αποτελεσματική καραντίνα και ιχνηλάτηση επαφών.

Ωστόσο, καθώς η αρρώστια μαίνονταν ανά τους αιώνες προκάλεσε εκατοντάδες εκατομμύρια θανάτους. Υπολογίζεται ότι η ασθένεια σκότωνε τρεις στους δέκα ανθρώπους που προσβάλλονταν από την ασθένεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στη διάρκεια του 20ου αιώνα προκάλεσε 300-500 εκατομμύρια θανάτους. Η εξάλειψή της ανακοινώθηκε το 1980 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Είναι πολύ πιθανό λένε οι ιστορικοί, ότι η πανδημία του κορωνοϊού θα τελειώσει κοινωνικά, προτού τελειώσει ιατρικά, καθώς οι άνθρωποι θα κουραστούν ιδιαίτερα από τους περιορισμούς προτού βρεθεί εμβόλιο ή αποτελεσματική θεραπεία.

«Νομίζω ότι υπάρχει ένα τέτοιο κοινωνικό ψυχολογικό ζήτημα εξάντλησης και απογοήτευσης», αναφέρει στους New York Times ο Ναόμι Ρότζερς Ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Yale: «Μπορεί να βρισκόμαστε στο σημείο που οι άνθρωποι λένε φτάνει πια. Αξίζω να μπορώ να επιστρέψω στην κανονική μου ζωή» και ήδη αυτό συμβαίνει. 

Σε αρκετές χώρες οι περιορισμοί αίρονται σιγά σιγά. Λομμωτήρια, γυμναστήρια, σαλόνια αισθητικής και άλλες επιχειρήσεις ανοίγουν παρά τις προειδοποιήσεις αρκετών επιστημόνων δημόσιας υγείας ότι είναι ακόμη πρόωρα τα μέτρα. Όμως καθώς η οικονομική καταστροφή που προκαλείται από τις καραντίνες είναι τεράστια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι λένε πλέον «ως εδώ».«Υπάρχει μια τέτοια σύγκρουση τώρα», τονίζει ο Δρ Ρότζερς. Ποιος μπορεί να διεκδικήσει το τέλος; Η προσπάθεια καθορισμού του θα είναι σε κάθε περίπτωση μια μακρά και δύσκολη διαδικασία.