ΠΟΛΕΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΗΣ Η ΔΥΣΗ

Σε δηλώσεις του τη Δευτέρα μετά την ενημέρωση που είχαν ο ίδιος και οι υπουργοί Εξωτερικών των "27” από τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Άντονι Μπλίνκεν σχετικά με την ουκρανική κρίση, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε: "Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάτι καινούριο που να δικαιολογεί την ανησυχία ή το φόβο για άμεσες επιθέσεις. Δεν πρέπει να τους αφήνουμε [εννοείται, τους Ρώσους] να παίζουν με τα νεύρα μας”.

Αλλά ο Ζοζέπ Μπορέλ άθελά του άγγιξε την καρδιά του προβλήματος. Διότι όσο αληθές είναι ότι οι παρατεταμένες καταστάσεις επιφυλακής φθείρουν οποιοδήποτε "στράτευμα”, άλλο τόσο πρέπει να επισημανθεί ότι η Δύση οδηγήθηκε, με αγγλοσαξωνική πρωτοβουλία, σε αυτό το σημείο από μόνη της.

Από τον Νοέμβριο αξιωματούχοι και μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ και της Βρετανίας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μία διαρκώς επαπειλούμενη "ρωσική εισβολή”, που ούτε προκύπτει από τα αντικειμενικά δεδομένα ως επικείμενη, ούτε θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της Μόσχας.

Για την δημιουργία του απαραίτητου κλίματος συναγερμού επιστρατεύθηκαν και δορυφορικές φωτογραφίες συγκεντρωμένων ρωσικών στρατευμάτων, με το κατάλληλο καδράρισμα, που αποσιωπά το ότι αυτά βρίσκονται στις μόνιμες εγκαταστάσεις τους – σε απόσταση 250 χιλιομέτρων από τα σύνορα. Και ενώ δεν μαρτυρούνται κλήσεις Ρώσων εφέδρων, που θα ήταν απαραίτητες για μία μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση, ο αγγλοσαξωνικός τύπος δημοσιεύει, με αφορμή την κοινή άσκηση 8.500 ανδρών στη Λευκορωσία, χάρτες για το πώς θα μπορούσε να απειληθεί το Κίεβο από τον Βορρά.

Μοιάζει σαν η συλλογική Δύση να έχει απορροφηθεί από μία εικονική πραγματικότητα στην οποία ήδη πολεμά, αλλά χωρίς αντίπαλο. Και οι απαντήσεις της ανήκουν επίσης στη σφαίρα του εικονικού – λ.χ. με την ανακοίνωση της αποστολής 5.000 επιπλέον ανδρών του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία ή με την αποστολή οπλισμού στην Ουκρανία από... την Εσθονία.

Στην πραγματικότητα, η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται πρωτίστως για την πολιτική νίκη που θα της προσέφερε οποιαδήποτε ανάφλεξη στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τις "κυρώσεις από την κόλαση” που θα απέκοπταν την Ευρώπη από τον χώρο της αναδυόμενης ευρασιατικής ολοκλήρωσης.

Και προσπαθεί να "ενθαρρύνει” άλλοτε το Κίεβο (με την αποστολή οπλισμού και τον πολλαπλασιασμό των δηλώσεων στήριξης) και άλλοτε την ίδια τη Μόσχα (λ.χ. με την αινιγματική δήλωση Μπάιντεν ότι μία "ελάσσων εισβολή” θα ήταν περίπου ανεκτή) να προχωρήσουν στο απονενοημένο. Πρόκειται για ό,τι δημοσιογραφικά αποκαλείται "τακτική της Έιπριλ Γκλάσπι”, από το όνομα της πρεσβευτού των ΗΠΑ στη Βαγδάτη το 1990, η οποία σε συνάντησή τους άφησε τον Σαντάμ Χουσεϊν με την εντύπωση ότι τυχόν ιρακινή εισβολή στο Κουβεϊτ δεν θα συναντήσει αμερικανικές αντιδράσεις.

Όμως, στην παρούσα κρίση, οι ενδιαφερόμενοι δεν δείχνουν να δελεάζονται. Η μεν Ρωσία έχει ήδη μεταθέσει τη συζήτηση σε κάτι πολύ ευρύτερο, ήτοι τη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη που διεκδικεί με τα δύο σχέδια διεθνών συνθηκών που επέδωσε στα μέσα Δεκεμβρίου και ακόμη δεν έχουν απαντηθεί από αμερικανικής πλευράς. Η δε Ουκρανία, με δηλώσεις του προέδρου Ζελένσκι και του υπουργού Άμυνας, τονίζει ότι "δεν χρειάζεται πανικός” και δεν εκτιμάται πως επίκειται εισβολή.

Η εικονική πραγματικότητα γνωρίζει όμως πλέον ρωγμές και στο εσωτερικό της Δύσης. Γάλλοι αξιωματούχοι διοχετεύουν στον τύπο την εκτίμησή τους ότι οι σύμμαχοι "διαβάζουν” πολύ διαφορετικά τις ίδιες αντικειμενικές πληροφορίες από το πεδίο, ενώ η Γερμανία ενεργεί για την εξαίρεση της ενεργειακής της τροφοδοσίας από τις όποιες νέες κυρώσεις, διαμηνύει ότι τυχόν αποβολή της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα πληρωμών Swift θα πρέπει να τεθεί εκτός συζήτησης, ενώ κλείνει τον εναέριο χώρο της στην αποστολή βρετανικού οπλισμού στην Ουκρανία και μπλοκάρει τις αντίστοιχες κινήσεις της Εσθονίας, που αφορούν σε υλικό γερμανικής κατασκευής.

Το αποτέλεσμα είναι το Βερολίνο να υφίσταται ήδη πρωτοφανή στοχοποίηση στον αγγλοσαξωνικό τύπο, ενώ ο γερμανοτραφής πρώην πρωταθλητής πυγμαχίας και νυν δήμαρχος Κιέβου Βιτάλι Κλίτσκο κατηγόρησε την Γερμανία από στηλών της κυριακάτικης Bild ότι "πρόδωσε” την Ουκρανία.

Ακόμη και μικρότεροι σύμμαχοι όμως, όπως η Κροατία, παίρνουν τις αποστάσεις τους, με τον πρόεδρο Ζόραν Μιλάνοβιτς να κάνει λόγο για "επικίνδυνες συμπεριφορές στις διεθνείς σχέσεις”, να αποδίδει την ένταση "στην εσωτερική πολιτική δυναμική των ΗΠΑ” και να διαβεβαιώνει ότι σε περίπτωση ανάφλεξης η χώρα του όχι μόνο δεν θα εμπλακεί αλλά και θα αποσύρει όσους στρατιώτες της έχουν αναπτυχθεί στην ανατολική Ευρώπη.

Το αφήγημα δείχνει να αναπροσαρμόζεται και στην ίδια την Ουάσιγκτον, με τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Κίρμπι να δηλώνει τη Δευτέρα: "Προφανώς μας απασχολούν όσα οι Ρώσοι θα μπορούσαν να κάνουν και θα μπορούσαν δυνητικά να μας δώσουν ενδείξεις μιας επικείμενη εισβολής κάποιου είδους. 

Αλλά δεν είμαστε ακόμη εκεί, παρακολουθούμε αυτές τις ενδείξεις πολύ στενά”. Βεβαίως ακόμη και οι επικοινωνιακοί πόλεμοι μπορούν να αποκτήσουν δική τους ζωή και να μετατραπούν σε θερμοί. Όμως το πλεονέκτημα το έχει όποιος παραμένει ψύχραιμος και λιγότερο απασχολημένος από εσωτερικές διαιρέσεις.