Η ΚΟΛΟΒH ΤΡΑΠΕΖΙΚH EΝΩΣΗ

Αμέσως μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008, μια σειρά ευρωπαικών χωρών -με πρώτη τη Γαλλία του Νικολά Σαρκοζί- ζήτησαν από την Ε.Ε. να αναλάβει τη διάσωση του καταρρέοντος τραπεζικού τομέα της «γηραιάς ηπείρου». Επειδή η Γερμανία δεν ήθελε να φορτώσει τους «πολίτες» της με τα βάρη άλλων, η Μέρκελ επέβαλε τη συνταγή «ο καθείς να καθαρίσει τα σ... του», όπως πετυχημένα το συνόψισε ο τότε Γάλλος πρόεδρος. Από τότε, η Ευρώπη πλήρωσε για τη διάσωση των τραπεζών το... 37% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, στην πιο γιγάντια κρατική επιδότηση κλάδου στην ιστορία της ευρωπαϊκής οικονομίας.

'Επειτα, ήρθε το καλοκαίρι (28 και 29 Ιουνίου) του 2012. Μόντι, Ραχόι και Ολάντ γύρισαν το «γερμανικό παιγχνίδι» και επέβαλαν στη σύνοδο κορυφής, στην απόλυτη μάχη Νότος εναντίον του Βορά, τον πρώτο κοινό ευρωπαϊκό θεσμό μετά το ευρώ, την πληρωμή των ανακεφαλαιοποιήσεων των τραπεζών από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Επειδή αυτό θα οδηγούσε στην έμμεση παραβίαση του άρθρου 125 της συνθήκης, η Γερμανία το θεώρησε από την αρχή λάθος και ο Σόιμπλε ανέλαβε να το υπονομεύσει και να το αλλάξει, πράγμα που έγινε.

Το αρχικό σχέδιο της απόφασης για την τραπεζική ένωση, που απασχόλησε ολόκληρη την πενταετία της θητείας του παρόντος Ευρωκοινοβουλίου, προέβλεπε ότι ένα κοινό ταμείο πληρώνει για τις τράπεζες που δεν είναι σε θέση να σωθούν, αλλά παράλληλα δίνεται μια ευρωπαϊκή εγγύηση για τις καταθέσεις. Για τις ανάγκες αυτών των λειτουργιών επιβαρύνονται φυσικά οι πελάτες των τραπεζών. 

Σχεδόν ταυτόχρονα, η επιτροπή Λίικανεν, που έχει εξουσιοδοτήσει ο ίδιος άνθρωπος που είναι υπεύθυνος για την τραπεζική ένωση στην Επιτροπή (Μισέλ Μπαρνιέ), συνεχίζει να προτείνει μια ήπια μορφή του διαχωρισμού της επενδυτικής από την κλασσική τράπεζα καταθετών και επιχειρήσεων στο μέλλον, επιβάλλοντας σινικά τείχη στα τμήματα των τραπεζών. Το τελευταίο δεν το θέλουν οι τράπεζες, το πρώτο (την εγγύηση των καταθέσεων), δεν την θέλουν η Μέρκελ με τον Σόιμπλε.

Με τη χθεσινή εξέλιξη στο Στρασβούργο και την αποδοχή της πρότασης για την τραπεζική ένωση, για ένα μηχανισμό ρευστοποίησης των προβληματικών τραπεζών και μια ενιαία εποπτεία, που θα εποπτεύει λιγότερες τράπεζες, στο κοινό ταμείο θα καταβληθούν 50 δισ. ευρώ και σε αυτό θα συμμετέχει όποιος θέλει (μέχρι τώρα ουδείς), ενώ ο φορολογούμενος θα στηρίζει μόνο ως ύστατη λύση τις τράπεζες που κλονίζονται. 

Η εγγύηση των καταθέσων δεν ρυθμίσθηκε, ενώ οι διατάξεις που αποφασίσθηκαν αρχίζουν να ισχύουν από το 2016 και άλλες από το 2017. Έτσι, πέντε χρόνια μετά την κρίση που κλόνισε τον δυτικό κόσμο για μια ακόμα φορά η Ευρώπη άλλαξε πολύ λιγότερα απ' ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες, στον τομέα που είχε όσο και οι κυβερνήσεις ευθύνη για την κρίση του 2008.