ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ ΤΗ ΡΩΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Η ΔΥΣΗ

Η Δύση απάντησε στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία με μια σειρά κυρώσεων που έχουν ως στόχο να παραλύσουν την οικονομία της χώρας και οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει, όπως μεταδίδει το CNBC.

Οι μεγάλες οικονομίες της G-7 έχουν επιβάλει πρωτοφανείς τιμωρητικές κυρώσεις κατά της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, μαζί με τα εκτεταμένα μέτρα της Δύσης κατά των ολιγαρχών και των αξιωματούχων της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Βασικές ρωσικές τράπεζες έχουν αποκλειστεί από το σύστημα SWIFT, εμποδίζοντάς τες από την ασφαλή διεθνή επικοινωνία και εξοστρακίζοντάς τες από μεγάλο μέρος του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Οι κυρώσεις που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ το Σαββατοκύριακο στόχευσαν επίσης το Ρωσικό Ταμείο Εθνικού Πλούτου και το Υπουργείο Οικονομικών της χώρας.Απαγόρευσαν επίσης ουσιαστικά στους δυτικούς επενδυτές να κάνουν συναλλαγές με την κεντρική τράπεζα και παγώνουν τα περιουσιακά της στοιχεία στο εξωτερικό.

Στην τελευταία καταστολή της Μόσχας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε την Τρίτη ότι οι ρωσικές πτήσεις θα απαγορευτούν από τον εναέριο χώρο των ΗΠΑ, μετά από παρόμοιες αποφάσεις της ΕΕ και του Καναδά.

Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire δήλωσε την Τρίτη σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό ότι ο στόχος του τελευταίου γύρου κυρώσεων ήταν να "προκαλέσει την κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας". Το ρωσικό ρούβλι έχει κατρακυλήσει από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία την περασμένη εβδομάδα και έφτασε σε ιστορικό χαμηλό 109,55 έναντι του δολαρίου το πρωί της Τετάρτης. 

Οι ρωσικές μετοχές έχουν επίσης σημειώσει μαζικό sell-off. Τα χρηματιστήρια της Μόσχας παρέμειναν κλειστά για τρίτη συνεχόμενη ημέρα την Τετάρτη, καθώς οι αρχές προσπαθούν να ανακόψουν την πτώση στις τιμές των τοπικών περιουσιακών στοιχείων.

Εν τω μεταξύ η Sberbank, αποχώρησε από τις ευρωπαϊκές δραστηριότητές της και είδε τις μετοχές της που είναι εισηγμένες στο Λονδίνο να πέφτουν πάνω από 95%. Οι μετοχές άλλων σημαντικών παικτών της χώρας στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, συμπεριλαμβανομένων των Rosneft και Lukoil, κατέρρευσαν επίσης.

Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας υπερδιπλασίασε τη Δευτέρα τα επιτόκια από 9,5% σε 20% σε μια προσπάθεια να περιορίσει την πτώση, αλλά οι αναλυτές πιστεύουν ότι η κίνηση για πάγωμα των συναλλαγματικών της αποθεμάτων είναι το κλειδί για να μπλοκαριστεί η ικανότητά της να σταθεροποιήσει τη ρωσική οικονομία.

Ο Σουηδός οικονομολόγος και πρώην συνεργάτης του Ατλαντικού Συμβουλίου Anders Åslund έγραψε στο Twitter την Τετάρτη ότι οι δυτικές κυρώσεις ουσιαστικά, κατέστρεψαν τα ρωσικά οικονομικά μέσα σε μια μέρα.

"Η κατάσταση είναι πιθανό να γίνει χειρότερη από ό,τι το 1998, διότι τώρα δεν υπάρχει θετικό τέλος. Όλες οι κεφαλαιαγορές της Ρωσίας φαίνεται να έχουν εξαλειφθεί και είναι απίθανο να επιστρέψουν με οτιδήποτε λιγότερο από σημαντικές μεταρρυθμίσεις", πρόσθεσε.

"Ενώ προηγουμένως η κεντρική τράπεζα μπορούσε να βασιστεί στα αποθεματικά της για να εξομαλύνει οποιαδήποτε προσωρινή μεταβλητότητα στο ρούβλι, δεν είναι πλέον σε θέση να το κάνει αυτό. Αντιθέτως, θα πρέπει να προσαρμόσει τα επιτόκια και άλλα μέτρα για να σταθεροποιήσει το ρούβλι", δήλωσε ο Clemens Grafe, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs για τη Ρωσία.

"Ο περιορισμός της μεταβλητότητας του ρουβλιού χωρίς επαρκή αποθέματα είναι πιο δύσκολος και το ρούβλι έχει ήδη κάνει sell-off, με επιπτώσεις στον πληθωρισμό και τα επιτόκια".

Η Goldman Sachs αύξησε την πρόβλεψή της για το τέλος του έτους για τον ρωσικό πληθωρισμό στο 17% σε ετήσια βάση από προηγούμενη πρόβλεψη 5%, δεδομένου ότι το ρούβλι θα μπορούσε να κάνει περαιτέρω sell-off ή η κεντρική τράπεζα μπορεί να αναγκαστεί να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια για να διατηρήσει τη σταθερότητα.

Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται επίσης να δεχθεί σοβαρό πλήγμα και η Goldman Sachs μείωσε την πρόβλεψή της για το ΑΕΠ του 2022 από επέκταση 2% σε συρρίκνωση 7% σε ετήσια βάση, αν και ο Grafe αναγνώρισε την αβεβαιότητα που περιβάλλει τα στοιχεία αυτά.

"Οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες έχουν περιοριστεί σε παρόμοιο επίπεδο με το 2014 (προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία) και ως εκ τούτου πιστεύουμε ότι η εγχώρια ζήτηση θα συρρικνωθεί κατά 10% σε ετήσια βάση ή και λίγο περισσότερο", δήλωσε ο Grafe.

"Ενώ οι εξαγωγές δεν περιορίζονται σημαντικά από τις κυρώσεις μέχρι στιγμής, αναμένουμε ότι θα συρρικνωθούν κατά 5% σε ετήσια βάση λόγω της φυσικής διακοπής των εξαγωγών μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, τα οποία είναι καθοριστικά για τις εξαγωγές και του κινδύνου οι κυρώσεις να πλήξουν άλλες εξαγωγές".

Αυτή η πτώση είναι παρόμοια με την πτώση κατά 7,5% κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008/9 και τη συρρίκνωση κατά 6,8% κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης της Ρωσίας το 1998.

"Η κλιμάκωση των δυτικών κυρώσεων, παράλληλα με τη σύσφιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών και την προοπτική μιας τραπεζικής κρίσης, σημαίνει ότι η οικονομία της Ρωσίας είναι πιθανό να υποστεί απότομη συρρίκνωση φέτος", ανέφερε ο Liam Peach, οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Capital Economics.

Αν και οι προοπτικές παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες, η βασική πρόβλεψη της Capital Economics είναι για συρρίκνωση του ρωσικού ΑΕΠ κατά 5% το 2022 σε σύγκριση με την προηγούμενη πρόβλεψή της για ανάπτυξη 2,5% και για ετήσιο πληθωρισμό που θα φθάσει το 15% αυτό το καλοκαίρι.

Ο Peach ανέφερε ότι το χειρότερο σενάριο για τη Ρωσία όσον αφορά τις διεθνείς κυρώσεις θα περιλάμβανε περιορισμούς στη ροή πετρελαίου και φυσικού αερίου, που αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ όλων των εξαγωγών αγαθών και το ένα τρίτο των κρατικών εσόδων.

"Ο περιορισμός τους θα έπλητε επίσης μια βασική πηγή εισοδήματος σε δολάρια για τις ενεργειακές εταιρείες και ίσως να προκαλούσε μια πολύ πιο σημαντική οικονομική κρίση στη Ρωσία", πρόσθεσε. Ο Steven Bell, επικεφαλής οικονομολόγος της BMO Global Asset Management, δήλωσε ότι η Ρωσία βρίσκεται αντιμε΄τωπη τώρα με μια "σοβαρή οικονομική κρίση", με τον ρόλο της Κίνας να γίνεται όλο και πιο σημαντικός για τη Μόσχα λόγω της ζήτησης για πρώτες ύλες και ενέργεια.

"Η Ρωσία έχει μεταφέρει ένα μεγάλο μέρος των συναλλαγματικών αποθεμάτων της στο κινεζικό νόμισμα και έχει αλλάξει τα συστήματα πληρωμών της σε κινεζικές τράπεζες. Η Κίνα μπορεί να κατέχει το κλειδί για την ικανότητα της Ρωσίας να διατηρήσει τη σύγκρουση", πρόσθεσε ο Bell.

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές και οι αποκλεισμοί από το σύστημα SWIFT στοχεύουν σε συγκεκριμένες τράπεζες, ώστε να συνεχίσουν να διεκπεραιώνονται οι πληρωμές για τις εξαγωγές. Ο Grafe της Goldman Sachs εκτίμησε ότι αυτό μπορεί να μην ισχύει για πολύ ακόμη.

Ένας σημαντικός περιορισμός για τη Ρωσία είναι η αδυναμία της να χρησιμοποιήσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα για να στηρίξει το ρούβλι, αλλά ο Grafe σημείωσε ότι αυτό θα μπορούσε να ξεπεραστεί με την αλλαγή του νομίσματος αναφοράς του ρουβλιού στο κινεζικό γουάν από το αμερικανικό δολάριο.

"Αυτό θα επέτρεπε επίσης στην κεντρική τράπεζα και το Υπουργείο Οικονομικών να τηρήσουν τον δημοσιονομικό τους κανόνα που διοχετεύει την πλεονάζουσα δημοσιονομική εξοικονόμηση λόγω των υψηλότερων τιμών του πετρελαίου σε ξένα περιουσιακά στοιχεία", δήλωσε.

Ωστόσο, η δημιουργία μιας αγοράς διασταυρούμενων νομισμάτων θα χρειαζόταν την πλήρη συνεργασία του Πεκίνου, την οποία η Goldman Sachs θεωρεί απίθανη, δεδομένου του κινδύνου για την Κίνα να υποστεί δευτερογενείς κυρώσεις επειδή βοήθησε τη Ρωσία να παρακάμψει τις δυτικές κυρώσεις.

Η τραπεζική ρυθμιστική αρχή της Κίνας ανέφερε την Τετάρτη ότι η χώρα αντιτίθεται και δεν θα συμμετάσχει στις οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να αποκαλέσει την επίθεση στην Ουκρανία ως εισβολή, προωθώντας αντίθετα τη διπλωματία και τις διαπραγματεύσεις.